Toda responsabilidade individual fundaméntase no colectivo humanizado e social desde os cimentos do territorio concreto, do territorio ético e do territorio cultural. Sen resultar definitivos, territorios de multiplicidade: espazos de reflexión, de vida sustantiva e de toda circunstancia que implique compromiso. O «territorio», como se defende nestes ciclos -territorio de inmersión, de creación e recreación, tamén revulsivo ou subversivo-, non é só un marco xeográfico ou un contedor histórico en evolución: é o encadre accesible da experiencia que se revoluciona en diferentes e variadas parcelas de creación relacional, sensible e sensitiva. Desde esas zonificacións parciais que capacitan a imaxinabilidade inventiva, cartografíanse os territorios supraxeográficos, suprafísicos, sustancialmente humanos e persoais e íntimos, que son elementos primarios xeradores de transferencias e permeabilidades entroncadas, convertíndose así en estruturas convenientes (e convidas) para a construción da Historia e a precedencia do seu próprio presente. Poderíamos describilos, por todo isto, como unha «territorialidade do agora» non allea á propiedade incisiva do sentido da pertenza.
Esta terceira edición de Creación e Territorios oriéntase cara a polisemia activa do concepto ‘territorio’, e contará coa participación de Joan Nogué (Hostalet de Bas, Girona, 1958), xeógrafo e director do Observatorio del Paisatge de Catalunya; Carmen Pena (Salamanca, 1947), historiadora da arte e especialista na pintura española de paisaxe contemporánea e na cultura paisaxística dos séculos XIX e XX; Isabel Aguirre de Úrcola (Vilagarcía de Arousa, Pontevedra, 1937), arquitecta da ETSAC e directora da Escola Galega da Paisaxe da Fundación Juana de Vega; e Gabriel Pérez-Barreiro (A Coruña, 1970), comisario, historiador da arte e escritor. Entre novembro de 2022 e abril de 2023, tamén coa participación de Alberto Carton.
Próxima conferencia:
Mércores 19 de abril, 20:00 horas. Joan Nogué. Paisaxe e emoción. Ética e estética na creación do lugar.
O noso mundo está cambiando, e tamén a nosa relación ética e estética cos lugares. Estamos reaprendendo de novo algo que xamais deberiamos ter esquecido: que o espazo xeográfico é algo máis que un espazo xeométrico, topolóxico: é, por riba de todo, un espazo emocional, existencial, conformado por lugares que non son simples localizacións, senon xeitos de vida cuxa materialidade tanxible está tinguida e impregnada de elementos materiais intanxibles que converten a cada lugar nalgo único e intransferible. Lugares que teñen un rostro -unha paisaxe- que está na base da identidade territorial das sociedades humanas e que é un ingrediente fundamental da xeocreatividade.
Joan Nogué é catedrático de Xeografía Humana da Universidade de Girona e asesor do Observatorio da Paisaxe de Cataluña, entidade da que foi fundador e director desde a súa creación no ano 2004 ata o ano 2017. Doutorouse na Universidade Autónoma de Barcelona e ampliou estudos na Universidade de Wisconsin en Madison (EEUU). Os seus tres últimos libros son: Paesaggio, territorio, società civile. Il senso del luogo nel contemporaneo (Melfi: Libria, 2017), Yi-Fu Tuan. El arte de la geografia (Barcelona: Icaria, 2018) e, máis recentemente, L’altre món rural. Reflexions i experiències de la nova ruralitat catalana (Barcelona: Tigre de Paper, 2022), en colaboración con Rosa Cerarols. É Premio Rey Jaime I de Urbanismo, Paisaxe e Sostenibilidade e membro do comité científico da Fondazione Benetton Studi Ricerche (Italia), entre outras moitas entidades e institucións nacionais e internacionais. O pasado mes de abril de 2022 a Universidade de Harvard recoñeceu o seu labor no eido dos estudos da paisaxe.
